ក្រុមអ្នកវិភាគនយោបាយអន្តជាតិមួយចំនួន បានលើកឡើងថា សកម្មភាពដែលក្រុមប៉ូលិស FBI បានឆ្មក់ឆែកឆេរផ្ទះរបស់លោកអតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ នៅឯរម្មណីយដ្ឋាន ម៉ា អាឡាហ្គូ (Mar-a-Lago) នៃរដ្ឋផ្ល័រីដា (Florida) កាលពីពេលថ្មីៗកន្លងទៅ បានបង្ហាញអំពីភាពតានតឹងនៃផ្នែកនយោបាយរបស់កំពូលមហាអំណាចផុតលេខ ដោយជ្រកនៅក្រោមហេតុផលការស៊ើបអង្កេតឧក្រិដ្ឋកម្ម ដែលធ្វើឡើងដោយក្រសួងយុត្តិធម៌អាមេរិក។
ក្នុងករណីនេះលោកអតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានចេញលិខិតប្រកាសមួយ កាលពីថ្ងៃចន្ទទី២២សីហា ដោយបានអះអាងថា ការចុះទៅឆែកឆេរ និងប្រមូលឯកសារដល់គេហដ្ឋានលោក ពីសំណាក់ក្រុមFBI វាគឺជារឿងខុសច្បាប់ និងប្រឆាំងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងប្រឆាំងក្រសួងយុត្តិធម៌អាមេរិក និងបានស្នើ ឱ្យចៅក្រមសហព័ន្ធម្នាក់បញ្ឈប់ការស៊ើបអង្កេតរបស់ក្រសួង ពាក់ព័ន្ធនឹងឯកសារមួយចំនួនដែលប៉ូលិស FBI បានរឹបអូសនៅក្នុង ប្រតិបត្តិការឆ្មក់ឆែកឆេរផ្ទះរបស់លោក។ លោកបានបញ្ជាក់ថា លោកបានដាក់ពាក្យបណ្តឹងមួយ ទៅតុលាការ ដើម្បីទាមទារឲ្យតែងតាំងអ្នកជំនាញឯករាជ្យម្នាក់ ដែលនឹងមានតួនាទីចាត់ចែងការត្រួតពិនិត្យឯកសារ ដែលក្រុមFBI បានរឹបអូសយកទៅពីផ្ទះរបស់លោក កាលពីដើមខែសីហានេះ។
គួររំលឹកថា កាលពីថ្ងៃទី៨សីហា សមត្ថកិច្ចFBI បានចុះទៅរឹបអូសឯកសារជាច្រើនកេស នៅផ្ទះលោកដូណាល់ ត្រាំ ក្នុងរដ្ឋផ្លរីដា ដោយសង្ស័យថា លោកបានរក្សាទុកនូវឯកសារសម្ងាត់ជាតិជាច្រើនដុំ។ ការឡោមព័ទ្ធ វាយឆ្មក់ និងកាន់កាប់ ដោយភ្នាក់ងារFBI ក្នុងអំឡុងពេលនៃការឆែកឆេរនោះ លោក ត្រាំ មិនបាននៅផ្ទះនោះទេ។ យោងតាមច្បាប់ អតីតប្រធានាធិបតី មិនអាចយកទៅតាមខ្លួន នូវឯកសារសម្ងាត់ជាតិបានទេ នៅពេលចប់អាណត្តិ។ ក្រៅពីសំណុំរឿងនេះ លោកដូណាល់ ត្រាំ កំពុងជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងជាច្រើនផ្សេងទៀត តួយ៉ាងការស៊ើបអង្កេតស្តីពីព្រឹត្តិការណ៍ហិង្សានៅវិមានកាពីតូល ថ្ងៃទី៦មករា២០២១ ដែលគេសង្ស័យថាលោកដូណាល់ ត្រាំផ្ទាល់ គឺជាអ្នកឃោសនាញុះញង់ឲ្យមានហេតុការណ៍នេះ។ តែយ៉ាងណា គិតមកត្រឹមពេលនេះ មិនទាន់មានការចោទប្រកាន់ ជាផ្លូវការណាមួយ ទៅលើលោកដូណាល់ ត្រាំទេ។ ទាក់ទិននឹងការចុះទៅឆែកឆេរ រឹបអូសឯកសារដល់គេហដ្ឋានរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ ពីសំណាក់ក្រុមFBI ក្រុមមេធាវីរបស់លោកត្រាំ បានអះអាងថា គឺរដ្ឋបាលរបស់លោកចូ បៃដិន ដែលបានប្រើប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ជាឧបករណ៍ ដើម្បីរករឿងរំខានលោក ដូណាល់ ត្រាំ ព្រោះថាលោក ត្រាំ គឺជាបេក្ខជនដែលគេសង្ឃឹមឈ្នះឆ្នោត នៅក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីឆ្នាំ២០២៤ខាងមុខ។ ខណៈដែលលោក ត្រាំកំពុងស្វះស្វែងរកការគាំទ្រ ក្នុងការឈរឈ្មោះ សម្រាប់តំណែងប្រធានាធិបតីម្ដងទៀត ពីសាធារណៈជន និងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់លោក ។
ក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ លោក ត្រាំ និយាយថា ខ្ញុំបានសហការជាមួយភ្នាក់ងាររដ្ឋាភិបាលពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ លោកបានបន្ថែមថា«ការវាយឆ្មក់ដោយមិនបានប្រកាសមកលើផ្ទះរបស់ខ្ញុំ គឺមិនចាំបាច់ និងមិនសមរម្យទាល់តែសោះ ហើយការវាយប្រហារបែបនេះអាចកើតឡើងបានតែក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ប៉ុណ្ណោះ។ ជាការពិរណាស់ ការចោទប្រកាន់មកលើរូបខ្ញុំបែបនេះ គឺដើម្បីមិនឱ្យខ្ញុំឈរឈ្មោះសម្រាប់តំណែងប្រធានាធិបតីម្ដងទៀត។
កាសែតញូវយ៉កថែមស៍ ស្រង់សម្ដីពីប្រភពមិនបញ្ចេញឈ្មោះផ្សេងៗគ្នា ដែលបានដឹងពីសំណុំរឿងនៃការស៊ើបអង្កេតនោះថា កងកម្លាំង FBI បានផ្តោតលើសម្ភារឯកសារសម្ងាត់ជាច្រើន ដែលលោក ត្រាំ បាននាំយកទៅជាមួយ ដោយខុសច្បាប់ ពេលលោកចេញពីសេតវិមាន។ បើតាមក្រសួងយុត្តិធម៌អាមេរិក ការដែលគ្រប់គ្រង ការដក ឬការបំផ្លាញកំណត់ត្រាប្រធានាធិបតី ដោយចេតនា និងខុសច្បាប់ ទោះបីជាកម្រនឹងត្រូវបានអនុវត្តក្ដី ក៏ការដាក់ទោសធ្ងន់់ៗ នឹងធ្វើឡើង រួមមានការផាកពិន័យ ការដាក់ពន្ធនាគារ និងជាពិសេស គឺការដកសិទ្ធិ ក្នុងការកាន់តំណែងបច្ចុប្បន្ន ឬអនាគត។
បច្ចុប្បន្ន លោក ត្រាំ កំពុងប្រឈមមុខនឹងការស៊ើបអង្គេត និងការចោទប្រកាន់តាមផ្លូវច្បាប់ជាច្រើន ក្នុងនោះរាប់ចាប់តាំងពីគេចពន្ធ ការញុះញង់ឱ្យក្រុមអ្នកគាំទ្រចូល អុកឡុកវិមានសភា ការព្យាយាមលុបចោលលទ្ធផលបោះឆ្នោត និងចុងក្រោយបំផុតនោះគឺការលាក់ទុកឯកសារសម្ងាត់ជាតិដោយខុសច្បាប់។
មែនទែនទៅ ទោះបីជាស្ថិតនៅក្រោមការស៊ើបអង្កេតពីសកម្មភាពលើ្មសច្បាប់ស្ទើរជុំទិសក៏ពិតមែន ក៏ប្រជាប្រិយភាពរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ នៅក្នុង គណបក្សសាធារណរដ្ឋនៅតែមានភាពរឹងមាំដោយមិនរង្គោះរង្គើរគួរឱ្យកត់សម្គាល់នោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញវាមានតែស្ទុះឡើងថែមទៀត។ បើតាមការស្ទង់មតិចេញ ផ្សាយដោយសារព័ត៌មាន Politico កាលពីពាក់កណ្ដាល់ខែសីហានេះ លោក ដូណាល់ ត្រាំ ទទួលបានការគាំទ្រ ៥៧ភាគរយ ពីអ្នកសាធារណរដ្ឋ ក្នុងករណីការប្រជែងឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតីតំណាងឱ្យបក្សសាធារណរដ្ឋធ្វើឡើងភ្លាមៗ។ បើធៀបកាលពីខែកក្កដាកន្លងទៅ នៅមុន FBI ចុះឆែកឆេរផ្ទះរបស់លោកក្នុង អត្រាគំាទ្រលោក ត្រាំ មានត្រឹម ៥៣ភាគរយប៉ុណ្ណោះ។
គួរជម្រាបថា សមាជិកសភា Congress នៃគណបក្សសាធារណរដ្ឋរបស់អាមេរិក បានត្រៀមរៀបចំការដាក់ពាក្យប្តឹងចំពោះលោកប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន ម្តងទៀត ក្រោយការបោះឆ្នោត ពាក់កណ្តាលអាណត្តិ។ ការបោះឆ្នោតពាក់កណ្តាលអាណត្តិក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក គឺសំដៅទៅលើប្រភេទនៃការបោះឆ្នោតដែលប្រជាពលរដ្ឋអាមេរិកអាចជ្រើសរើស តំណាងរបស់ពួកគេ និងមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមជាតិផ្សេងទៀត ដូចជាអភិបាលរដ្ឋ, សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាថ្នាក់មូលដ្ឋាន ដែលតែងធ្វើនាពាក់កណ្តាលអាណត្តិនៃនីតិប្រតិបត្តិ។ យោងតាមការស្ទង់មតិដែលចេញផ្សាយដោយសារព៌តមានអាមេរិកបានបង្ហាញថា គណបក្សសាធារណរដ្ឋ នឹងអាចមានឳកាសក្នុងការផ្តួលលោក ចូ បៃដិនបាន។ ការរៀបចំសេណារីយ៉ូដើម្បីរកការផ្តួល លោក ចូ បៃដិន ត្រូវបានរៀបចំជាបណ្តើរក្នុងនោះរួមមានទាំងការសើរើ នូវកំហុសពាក់ព័ន្ធនឹង ចំណាត់ការរបស់លោកប្រមាណជិត ២ឆ្នាំកន្លងមកនេះ។
គេកត់សម្គាល់ឃើញថា ប្រធានបទអំពីលោក ចូ បៃដិន និងលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានកំពុងក្លាយជាការ ជជែកដេញដោលដ៏ក្ដៅគគុកមួយសាជាថ្មី នៅចំពោះមុខការចោទសួរកាន់តែច្រើនឡើង ទាំងនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក និងបណ្ដាប្រទេសលោកខាងលិច។ អ្វីដែលសំខាន់នោះ គឺថាតើបុរសខ្លាំង ដូណាល់ ត្រាំ ដែលធ្លាប់បានព្យាយាមលុបចោលលទ្ធផលបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីកាលពី ឆ្នាំ២០២០ ការគំរាមរំលាយបក្សសម្ព័ន្ធយោធាណាតូ និងចូលចិត្តរាប់អានមេដឹកនាំផ្ដាច់ការដូចជាលោក ពូទីន និងលោក គីម ជុងអ៊ុន អាចនឹងក្លាយជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកម្ដងទៀតដែរ ឬក៏យ៉ាងណានោះ ចម្លើយនូវមិនទាន់ចេញនោះទេ។ ប៉ុន្តែព័ត៌មានចុងក្រោយនេះ បានកំពុងបញ្ឆេះកំហឹងពីអ្នកគាំទ្រ លោក ត្រាំ និងបន្ថែមកម្ដៅលើការអះអាងរបស់គណបក្សសាធារណរដ្ឋ ដែលថាអតីតប្រធានាធិបតីរូបនេះ កំពុងត្រូវបានគេកំណត់គោលដៅដោយអយុត្តិធម៌។ ហើយ FBI ក៏ដូចជាក្រសួងយុត្តិធម៌ ក៍មិនទាន់បានធ្វើការអត្ថាធិប្បាយយ៉ាងណានោះដែរ។
គួរបញ្ជាក់ថា ក្រុមអ្នកគាំទ្រលោក ត្រាំ បានចោទប្រកាន់ FBI ក៏ដូចជាក្រសួងយុត្តិធម៌អាមេរិកថា ការស៊ើបអង្កេត ឬការចោទប្រកាន់ប្រឆាំង លោក ត្រាំ គឺជាការអនុវត្តស្ដង់ដារពីរ ខណៈទាំងលោក ត្រាំ និងអ្នកគាំទ្ររបស់លោកកំពុងស្វែងរកការចូលរួមប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០២៤ នាពេលខាងមុខ។ គេសង្កេតឃើញថា នយោបាយបិតាប្រជាធិបតេយ្យរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក គឺជាអាវុធមុខពីរលាក់ធាតុពិតរបស់អ្នកកាន់អំណាច ដែលកំពុងព្យាយាមធ្វើបាបជនរងគ្រោះក្នុងផ្នែកនយោបាយ៕
អ្នកនិពន្ធ៖ Chim Ratha
