Category: Opinion

សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានបង្ហាញអំពីចរិយាមាយាទនៃការអនុវត្តស្តង់ដារពីរ
បន្ទាប់ពីមានបញ្ហាពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការដាក់បញ្ចូលឈ្មោះគណបក្សដើម្បីឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត និងបញ្ជីរបរក្ខជនឈរឈ្មោះរួចមក គណបក្សភ្លើងទៀនដែលបានផ្លាស់ប្ដូរឈ្មោះជាច្រើនដង ប៉ុន្តែគំនិតដដែលនោះបានដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅកាន់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញដើម្បីតវ៉ាពាក់ព័ន្ធទៅនឹងកំហុសរបស់ខ្លួន។ ជាការឆ្លើយតប ដោយយោងទៅតាម សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានលេខ ៤២/២០២៣ អ.កបធ.សជណ ចុះថ្ងៃ ទី២៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣ របស់ក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋធម្មនុញ្ញ បានប្រកាសទទួលពាក្យបណ្ដឹងរបស់គណបក្សភ្លើងទាន ប៉ុន្តែបានបដិសេធចោលដោយខុសនឹងគតិច្បាប់។ ប្រភព៖ គេហទំព័ររបស់អគ្គលេខាធិការដ្ឋានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ការណ៍ខាងលើនេះបាននាំឱ្យស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ចេញនូវសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយក្រោមចំណងជើងថា «សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់លោក MATTHEW MILLER អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក...

វិភាគចៅចាក់ស្មុក៖ សម្តីសារភាពរបស់ថេង សាវឿន និងភស្តុតាងនានាជាមេរៀនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់សមាគមនិងអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនកុំចាញ់បោកជនបរទេសនិងក្រុមអ្នកនយោបាយប្រឆាំង ក្បត់ជាតិខ្លួនឯង
នៅទីបំផុត លោក ថេង សាវឿន ប្រធានសមាគមសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា (CCFC) និងបក្ខពួកពីរនាក់ បានទទួលស្គាល់កំហុសដែលធ្វើសកម្មភាពជឿតាមការចង្អុលបង្ហាញរបស់ជនបរទេស និងក្រុមអ្នកនយោបាយប្រឆាំងមួយចំនួន ក្នុងរូបភាពប្រមូលផ្តុំសមាជិកសហគមន៍ជាកសិករឈានដល់ការប្រឆាំងក្នុងគោលបំណងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល។ នេះបើយោងតាមលិខិតរបស់ទទួលកំហុសរបស់លោក ថេង សាវឿន នៅថ្ងៃទី២៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣។ លោក ថេង សាវឿន បានសរសេរលិខិត និងចេញវីដេអូសុំទោស ចំពោះអ្វីដែលខ្លួនធ្លាប់បានប្រព្រឹត្តនាពេលកន្លងមក ដោយជឿតាមការញុះញង់របស់ក្រុមមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំង។ តាមរយៈលិខិតទទួលកំហុសលោក...

ទស្សនៈពលរដ្ឋ៖ «ធ្វើនយោបាយជិត៣ទសវត្សរ៍ មិនអាចរកឯកសារចុះឈ្មោះបក្សនយោបាយរបស់ខ្លួនបាន»
ពិតជាគួរឲ្យហួសចិត្ត និងសង្វេគជាពន់ពេកណាស់សម្រាប់បក្សភ្លើងទៀនដែលសូម្បីតែឯកសារសម្រាប់ចុះបញ្ជីគណបក្សរបស់ខ្លួនដើម្បីចូលរួមបោះឆ្នោតក៏រកមិនបានផង? ឥឡូវនេះ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបានប្រកាសបដិសេធមិនទទួលចុះបញ្ជីឲ្យគណបក្សនេះទេ ដោយសារតែគ្មានឯកសារគ្រប់គ្រាន់ដែលតម្រូវដោយច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតសកល។ វាពិតជារឿងមិនគួរឲ្យជឿទាល់តែសោះថា គណបក្សនយោបាយមួយដែលមានប្រវត្តិជិត ៣០ឆ្នាំ ក្នុងឆាកនយោនបាយបែរជាទីបំផុតរកឯកសារឲ្យគ្រប់សម្រាប់ចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតក៏រកមិនបាន។ នរណាក៏ដឹងដែរថា ដើម្បីចុះបញ្ជីគណបក្សនយោបាយ គណបក្សនីមួយៗត្រូវបំពេញលក្ខខណ្ឌ ១០យ៉ាង ដែលមិនអាចខ្វះបាន ពីព្រោះវាជាលក្ខខណ្ឌដែលតម្រូវដោយច្បាប់។ គណបក្សនយោបាយនីមួយៗ ដែលមានបំណងចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតត្រូវត្រៀមលក្ខណៈជាស្រេចដើម្បីចុះបញ្ជី។ ជាក់ស្តែង គណបក្សមួយចំនួនជាពិសេសគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានយកឯកសារទៅចុះបញ្ជីតាំងពីថ្ងៃដំបូងដែល គ.ជ.ប ប្រកាសបើកទទួលម៉្លេះ។ ហេតុអ្វីត្រូវស្រូតរូតរះ? ពីព្រោះទី១៖...

សហភាពអង្គការសង្គមស៊ីវុល ចេញបេសកកម្មទៅកោះកុងក្រៅដើម្បីយកការពិតបំភ្លឺចំពោះក្រុមជ្រុលនិយមបម្រើនយោបាយបរទេស
នៅ ថ្ងៃទី២៨ ខែមេសា លោក មួង សូនី ប្រធានសហភាពអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដឹកនាំក្រុមយុវជនទៅកាន់តំបន់កោះកុងក្រៅ ដើម្បីលាតត្រដាងការពិតបកស្បែកក្រុមប្រឆាំងដែលតែងតែយកប្រធានបទបរិស្ថានមកចោទប្រកាន់មកលើរាជរដ្ឋាភិបាល ហើយថា អ្វីដែលក្រុមជ្រុលនិយមលើកយកប្រធានបទកោះកុងក្រៅថា មានការបូមខ្សាច់ ការកាប់បំផ្លាញ់ព្រៃឈើ គឺជាការប្រឌិត ដើម្បីបម្រើនយោបាយបរទេសបំពុលសង្គមប៉ុណ្ណោះ។ បន្ទាប់ពីបានដឹងរួចមក សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានសម្តែងការកោតសរសើរចំពោះទង្វើរបស់យុវជនទាំងនេះ ដោយសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែនមានប្រសាសន៍ថា ពួកគេសុទ្ធតែជាមនុស្សពូកែ។...

ដើម្បីផលប្រយោជន៍អាមេរិកបានប្រើគោលនយោបាយការបរទេសដែលមានស្ដង់ដារពីរ
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ វៀតណាមនិងសហរដ្ឋអាមេរិកដែលជាគូសត្រូវប្រវត្ដិសាស្ដ្រ បានផ្លាស់ប្ដូរឥរិយាបថពីការចងគំនុំងាកមកបង្កើនទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាឡើងវិញ។ ការណ៍នេះបានធ្វើឱ្យមានចម្ងល់ចោទឡើងថា អាមេរិកជាមហាអំណាចបែបប្រជាធិបតេយ្យ ហេតុអ្វីបានជាទៅចាប់ដៃជាមួយនឹងរដ្ឋកុម្មុយនីស្ដទៅវិញ? រីឯវៀតណាមហេតុអ្វីក៏អាចបំភ្លេចការឈឺចាប់ដែលអាមេរិកធ្វើដាក់ខ្លួនបាន? តើទំនាក់ទំនងល្អូកល្អិនរវាងប្រទេសទាំងពីរនេះ អាចឈានដល់កម្រិតប្រវត្ដិសាស្ដ្របានដែរឬទេ? គេកត់សម្គាល់ឃើញថា សហរដ្ឋអាមេរិកគឺជាប្រទេសដែលវៃឆ្លាត អាមេរិកតែងដើរខ្សែលើគេជានិច្ច ឬអាចនិយាយមួយបែបទៀតថា មហាអំណាចធ្វើអ្វីក៏ត្រឹមត្រូវ។ ជាការពិតអាមេរិកបានជាប់ខ្លួននូវរបៀបវារៈប្រជាធិបតេយ្យ បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស សិទ្ធិសេរីភាពជាដើម ប៉ុន្ដែនៅពេលដែលអាមេរិកមើលឃើញថាប្រទេសណាមានប្រយោជន៍សម្រាប់ខ្លួន អាមេរិកនឹងទម្លាក់របៀបវារៈទាំងនេះចោលភ្លាម ហើយទៅចាប់ដៃរឹតចំណងមិត្ដភាពជាមួយពួកគេ។ ដូច្នេះយើងអាចយល់បានដោយងាយថា ផលប្រយោជន៍គឺពិតជាសំខាន់ ហើយគ្មានទេសត្រូវមួយជីវិត មានតែផលប្រយោជន៍ប៉ុណ្ណោះ...

សហរដ្ឋអាមេរិកទទួលរងនូវអារម្មណ៍មាក់ងាយ៖ទង់ជាតិរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកមិនត្រូវបានគេឃើញមាននៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងវៀតណាមនោះឡើយ
កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៃសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Antony Blinken បានមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសវៀតណាម។ យោងតាមក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក គោលបំណងចម្បងនៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក Antony Blinken គឺដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរឱ្យឈានដល់កម្រិតថ្មីមួយទៀត។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ជាក់ស្ដែង វៀតណាមមិនមានឆន្ទៈស្របគ្នាជាមួសហរដ្ឋអាមេរិកនោះឡើយ លើសពីនេះទៀត វៀតណាមមានចេតនាធ្វើឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកអាម៉ាស់មុខនៅលើឆាកអន្តរជាតិ ដោយមិនបានរៀបចំទង់ជាតិនៃសហរដ្ឋអាមេរិកឱ្យបានត្រឹមត្រូវនោះឡើយ ថែមទាំងមិនបានដាក់បង្ហាញទង់ជាតិនៃសហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាទ្វេភាគីទៀតផង។យោងតាមអ្នកនិពន្ធបែបការទូតអន្តរជាតិ ការចរចារវាងប្រទេសពីរតម្រូវឱ្យមានទង់ជាតិនៃរដ្ឋទាំងពីរដែលមានវត្តមាននៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សានោះ តំណាងដោយអ្នកការទូតនៃប្រទេសទាំងពីរ ប៉ុន្តែវៀតណាមមិនបានធ្វើដូច្នេះទេ...

លិខិតមិត្តអ្នកអាន៖ «ខ្មែរពិតជាសំណាងណាស់ ដែលមេដឹកនាំបដិវត្តពណ៌ត្រូវបានវែកមុខទាន់ពេល»
ការចាប់ខ្លួន កឹម សុខា កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៧ និងការផ្តន្ទាទោសដោយតុលាការនៅថ្ងៃទី៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣នេះ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏មានសារៈសំខាន់បំផុតមួយទៀតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា។ សំខាន់នៅត្រង់ថា បើគ្មានការចាប់ខ្លួន កឹម សុខា កាលពីជាង ៥ឆ្នាំមុនទេ ម៉្លេះសមប្រទេសកម្ពុជានិងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរពិតជារអិលធ្លាក់ដោយជៀសពុំរួចក្នុងចលនាបដិវត្តន៍ពណ៌និងធ្វើឲ្យស្ថានការណ៍ប្រទេសជាតិក្រឡាប់ចាក់ដូចនៅពិភពអារ៉ាប់បាត់ទៅហើយក៏មិនដឹង។ គំរោងការរៀបចំចលនាបដិវត្តន៍ពណ៌របស់ កឹម សុខា ពិតជាមិនធម្មតាឡើយ។ ប្រសិនបើគេអង្គុយស្តាប់ឡើងវិញនូវសម្តីរបស់ កឹម សុខា ដែលនិយាយពីផែនការបដិវត្តន៍ពណ៌នេះវាពិតជារឿងដ៏ គួរឲ្យព្រឺក្បាលណាស់សម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរដែលធ្លាប់បានហែលឆ្លងឆ្អឹងភ្នំ...

របៀបបញ្ឈប់ CIA ពីការបង្កអោយមានផលប៉ះពាល់ ដល់សន្តិសុខជាតិ
កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ កន្លងទៅនេះក្រសួងព័ត៌មាន បានសម្រេចបិទអាជ្ញាប័ណ្ឌរបស់សម្លេងប្រជាធិបតេយ្យ (VOD) ក្រោយពីបានផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតស្ដីពី «មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលថាការដែលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដើរតួនាទីជំនួសឪពុកក្នុងការផ្ដល់ជំនួយឱ្យតួកគី មិនមែនជារឿងខុសឆ្គង» ដែលមិនត្រឹមតែធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់កិត្តិយសបុគ្គលប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ស្ថាប័នរដ្ឋទាំងមូលទៀតផង។ មុននឹងឈានដល់ការសម្រេចបិទនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏បានផ្ដល់ឱកាសជូនក្រុមការងារ VOD ដើម្បីសូមទោសជាសាធារណៈផងដែរ ប៉ុន្តែក្រុមការងារ VOD មិនបានអើពើអំពីលក្ខខណ្ឌនោះឡើយ។...

ហេតុអ្វីបានជាអាមេរិក និងប្រទេសខាងលិចព្រួយបារម្ភខ្លាំងចំពោះការបិទ VOD?
កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដកហូតអាជ្ញាប័ណ្ណអាជីវកម្មរបស់VOD ដោយសារការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត និងការបដិសេធចំពោះការសុំទោសដោយស្មោះ។ អាមេរិក និងប្រទេសខាងលិចបានបង្ហាញខ្លួនឯងម្ដងមួយៗ ដោយចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថា ការបិទ VOD ដែលតែងតែទទួលបានមូលនិធិរបស់ពួកគេ គឺជាការរំលោភលើសេរីភាពសារព័ត៌មាន។ ពួកគេហាក់ដូចជាភ្លេចការដាក់ទណ្ឌកម្មកាលពីឆ្នាំមុនលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរុស្ស៊ី RT ដែលពួកគេបាននិយាយថាព្រោះRT កំពុងចែកចាយព័ត៌មានមិនពិត។ នៅថ្ងៃទី១៣ ខែកុម្ភៈ ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជាបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដោយបញ្ជាក់ថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសេរី និងឯករាជ្យ គឺជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ ប៉ុន្តែប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់គួរតែស្វែងរកការពិតជាមុនសិន...

កម្ពុជាមិនមែនជាទីកន្លែងសម្រាប់ឲ្យជនបរទេសប្រព្រឹត្តអំពើខុសច្បាប់បានដោយងាយនោះទេ
ជាការពិតណាស់ យើងទាំងអស់គ្នាបានជ្រាបហើយថាប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រទេសដែលកំពុងទាំងអភិវឌ្ឍន៍ទាំងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនានា និងធានាបាននៅសុខសុវត្ថិភាព។ កម្ពុជាមានទីកន្លែងកំសាន្តជាច្រើនសម្រាប់ទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ជាតិនិងអន្តរជាតិ ជាពិសេសគឺភ្ញៀវទេសចរណ៍បរទេសជាច្រើនចូលចិត្តនិងមកលេងកំសាន្តនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ចំនួននៃភ្ញៀវទេសចរណ៍នេះបានធ្វើឲ្យកម្ពុជា ទទួលបានចំណូលបន្ថែម នៅលើផ្នែកសេវាកម្មមួយចំនួន ពិសេស គឺប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងតំបន់ផ្ទាល់។ ប៉ុន្តែគេសង្គេតឃើញថា ស្របពេលដែលវិស័យទេសចរណ៍មានការរីកចម្រើន ក្នុងនោះ ភ្ញៀវទេសចរណ៍អន្តរជាតិមួយចំនួនតូចដែលជាឧក្រិដ្ឋជន បានប្រព្រឹត្តអំពើខុសច្បាប់ជាច្រើនករណី ពិសេសគឺករណីរំលោភបំពានផ្លូវភេទលើកុមារកម្ពុជាដែលមិនទាន់គ្រប់អាយុ ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលយើង កំពុងតែព្យាយាមលុបបំបាត់បានជាច្រើនកន្លងមកហើយ។ នៅក្នុងអត្ថបទនេះយើងសូមលើកយក ករណីជនបរទេសមួយចំនួនបានរំលោភបំពានលើកុមារកម្ពុជា មកជម្រាបជូនលោកអ្នកឲ្យជ្រាបដូចតទៅ។ យោងតាមការចេញផ្សាយដោយគេហទំព័រ...