Category: Opinion

ពេលដែលអាមេរិកដកទ័ពចេញពីអាហ្វហ្គានីស្ថាន ក្រុមតាលីបង់បានរឹបអូសយ៉ាងលឿននូវសម្ភារៈយោធារបស់ទ័ពអាហ្វហ្គានីស្ថាន ដីធ្លី និងធនធានផ្សេងៗទៀត រួមទាំងរថយន្តដឹកទំនិញ និងរថយន្តម៉ាក Humvees ជិត ៧០០គ្រឿងរបស់កងកម្លាំងអាហ្វហ្គានីស្ថាន រថពាសដែក និងប្រព័ន្ធកាំភ្លើងធំជាច្រើនគ្រឿង ក៏ត្រូវបានរឹបអូសផងដែរ។ រថយន្ដទាំងនេះ អាចដើរតួជាអ្នកដឹកជញ្ជូនអាវុធរបស់ពួកតាលីបង់។បើតាលីបង់មានលទ្ធភាពផ្គត់ផ្គង់ប្រេង នោះឃ្លាំងរថយន្តរបស់ពួកគេនឹងកើនឡើង ដែលអាចជាការគំរាមកំហែងដ៏ធំមួយដល់រដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្គានីស្ថាន។ អាមេរិកដកកងទ័ព ពីអាហ្គានីស្ថាន យោធាអាហ្វហ្គានីស្ថានជាង ៣០០នាក់បានរត់ភៀសខ្លួនទៅតាហ្ស៊ីគីស្ថាន ។ ជាមួយគ្នានេះ គ្រឿងបរិក្ខារយោធាអាមេរិក ដែលបានបរិច្ចាគ...

បញ្ហាចម្រូងចម្រាសជុំវិញការចោទប្រកាន់ពីសំណាក់សហរដ្ឋអាមេរិកមកលើកម្ពុជាថាកំពុងធ្វើវឌ្ឍនភាពតំបន់មូលដ្ឋានសមុទ្ររាមដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធចិនប្រើប្រាស់ជាមូលដ្ឋានយោធាបាននឹងកំពុងក្លាយជាបញ្ហារសើបខ្លាំងក្រោយទស្សនកិច្ចរបស់អនុរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកលោកស្រី Wendy Sherman។ ការបញ្ចេញឥរិយាបថព្រួយបារម្ភលើបញ្ហានេះរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកត្រូវបានបដិសេដទាំងស្រុងពីភាគីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថាកម្ពុជាមិនអនុញ្ញាតឱ្យវត្តមានយោធាបរទេសណាមួយឈរជើងប្រចាំនៅលើទឹកដីរបស់ខ្លួនឡើយ ដោយអនុលោមតាមមាត្រា៥៣នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលជាច្បាប់កំពូលរបស់កម្ពុជា។ លើសពីនេះទៀតភាគីកម្ពុជាក៏បានបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតដែរថានឹងគ្មានការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញណាមួយកើតឡើងដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យយោធាបរទេសមានវត្តមាននៅកម្ពុជាឡើយ។ ទោះជាយ៉ាងណា មន្ទិលសង្ស័យឈានដល់ការចោទប្រកាន់មកលើកម្ពុជាពីសំណាក់ភាគីសហរដ្ឋអាមេរិកបានលេចចេញជារូបរាងឡើងកាន់តែច្បាស់បន្តិចម្ដងៗ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៨មកតើអ្វីជាកត្តាជំរុញឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកនៅតែបន្តធ្វើការចោទប្រកាន់មកលើកម្ពុជាជុំវិញបញ្ហាមូលដ្ឋានសមុទ្ររាម?ហើយតើកម្ពុជាអាចនឹងក្លាយទៅជាប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់ទីពីរដែរឬទេជុំវិញបញ្ហាមូលដ្ឋានសមុទ្ររាម? អនុព័ន្ធយោធាសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១នេះ បានចុះពិនិត្យមើលមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាម នៅខេត្តព្រះសីហនុ បន្ទាប់ពីមានការអនុញ្ញាតពីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មូលហេតុមួយដែលពិបាកប្រកែកបាននោះគឺសហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងអនុវត្តនយោបាយអនុត្តរភាពរបស់ខ្លួនដើម្បីធ្វើការខ្ទប់ឥទ្ធិពលរបស់ចិនដែលកំពុងមានមហិទ្ធានុភាពសេដ្ឋកិច្ចនិងទំនាក់ទំនងការទូតល្អប្រសើគួរកត់សំគាល់ខ្លាំងជាមួយបណ្ដាប្រទេសដែលស្ថិតក្នុងគម្រោងការផ្ដួចផ្ដើមខ្សែក្រវ៉ាត់និងផ្លូវរបស់ខ្លួន ហើយកម្ពុជាក៏ជាប្រទេសដែលស្ថិតក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចប៉ែកអាស៊ីអាគ្នេយ៍របស់ចិនផងដែរ។ ឧទាហរណ៍ សហរដ្ឋអាមេរិកបាននឹងកំពុងចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពហុភាគីយុទ្ធសាស្រ្តឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកបើកចំហនិងដោយសេរីដែលបានផ្ដួចផ្ដើមដោយប្រទេសជប៉ុននៅឆ្នាំ២០០៧ក្នុងគោលបំណងផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងនយោបាយការបរទេសនិងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិរវាងបណ្ដាប្រទេសដែលស្ថិតនៅជុំវិញមហាសមុទ្រឥណ្ឌា និងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលយុទ្ធសាស្ត្រមួយនេះមិនមានប្រទេសចិនចូលរួមជាសហភាគីនោះទេ។ ម៉្យាងវិញទៀត កិច្ចប្រជុំក្រុមប្រទេសទាំង៧...

ការចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យជាសមាជិកនៃចលនាមាតាធម្មជាតិខុសច្បាប់ចំនួន ៣ នាក់ពីបទប្រមាថ ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរជាទីគោរពសក្ការៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងបទរួមគំនិតក្បត់ជាតិត្រូវបានបណ្តាញព័ត៌ មាននិងក្រុមជនបរទេសមួយចំនួនដែលតាំងខ្លួនជាអ្នកស្រឡាញ់ខ្មែរជាងខ្មែរ ព្រមទាំងក្រុមសមាគមនិង អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលទាំងក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុកយកធ្វើអាជីវកម្ម ដោយព្យាយាមផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិតពីអង្គហេតុ ដែលឈានទៅដល់ការចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យទាំងនេះ។ ពួកគេបានបំភ្លៃការពិតទាំងគ្មានខ្មាសអៀនថា អាជ្ញាធឃោរឃៅចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យទាំងនេះ ដោយគ្រាន់តែពួកគេធ្វើសកម្មភាពបង្ហាញពីសេចក្តីស្រឡាញ់បរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិប៉ុណ្ណោះ។ តែពួកគេធ្វើជាមិនដឹង មិនឮ និងព្យាយាមបំភ័ន្តសាធារណមតិជាតិ និងអន្តរជាតិព្រមទាំងមួលបង្កាច់កម្ពុជាទាំងកម្រោល ដើម្បីបម្រើរបៀបវារៈនយោបាយរបស់ខ្លួន និងបញ្ចេញកំហឹងសងសឹកចំពោះកម្ពុជា និងការពារក្រុមដែលមាននិន្នាការនិងអនុវត្តផែនការដូចខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះក្រោមរូបភាពជាជនរងគ្រោះនៃការរឹតត្បិតសេរីភាព និងសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ។ មាតាធម្មជាតិ...

  តើអ្នកគិតយ៉ាងណាចំពោះសំណូមពរម្តងហើយម្តងទៀតរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលទាមទាទស្សនាមូលដ្ឋានទ័ពជើងទឹករាម? ពលរដ្ឋ បេះដូង ខ្វះកំដៅបូរីស្ពានជ្រៃ៖គាំទ្រការអភិវឌ្ឍកងទ័ពជើងទឹកកុំអោយចាញ់កងទ័ពប្រទេសក្នុងតំបន់ Na Toch៖ខ្ញុំនៅតែមិនយល់ហេតុអ្វីអាមេរិកចង់ចេះដឹងរឿងផ្ទៃក្នុងកម្ពុជាម្ល៉េះ ?សួរថាតើលើលោកនេះមានប្រទេសណាដែរអនុញ្ញាតឱ្យគេចូលមកមើលបន្ទាយទ័ពរបស់ខ្លួន តែនេះកម្ពុជាឲ្យមើល ហើយសុទ្ធតែចូលមើលដល់បន្ទប់ទៀត… រ៉ូស ដាណា៖មកដល់ផ្ទះគេហើយចង់បើកឆ្នាំងបាយគេទៀត អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា ៖មានប្រសាសន៍គាំទ្រនឹងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់កម្ពុជា ជុំវិញការការពារអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា។ ប៉ុន្តែលោកថា បើស្ថានទូតអាមេរិកមិនចង់ឱ្យមានមន្ទិលសង្ស័យជុំវិញការសម្ងាត់ឬពីសន្តិសុខជាតិនៅកម្ពុជានោះ អាមេរិកគួរតែដាក់សំណើពីចំណុចចូលមើលកងទ័ពជើងទឹករាមឱ្យបានច្បាស់លាស់ ដើម្បីកុំឱ្យប៉ះពាល់ទំនាក់ទំនងនៃប្រទេសទាំងពីរ។លោកផ្តល់ជាអនុសាសន៍ថា៖ «លើកក្រោយ ភាគីអាមេរិក...

១-ការសមគំនិតដ៏គួរអោយខ្លាច៖ ហេតុអ្វីបានជាប្រទេសជប៉ុនទទូចឱ្យបោះចោលកាកសំណល់នុយក្លេអ៊ែរទៅក្នុងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក ទោះបីមានការបញ្ចុះបញ្ចូលពិភពលោក ហើយហេតុអ្វីអាមេរិកមិនអើពើនឹងវា? តាមពិតមានការឃុបឃិតគួរឱ្យខ្លាចនៅពីក្រោយរឿងនេះ! យើងត្រូវតែដឹងថារយៈពេលនៃការរលួយនៃវិទ្យុសកម្មនុយក្លេអ៊ែរគឺខ្ពស់រហូតដល់ ៣០ ឆ្នាំហើយ កាបូន ១៤ អាចមានរយៈពេលរាប់ពាន់ឆ្នាំ។ ផលប៉ះពាល់លើពន្ធុវិទ្យារបស់មនុស្សគឺមិនអាចត្រឡប់វិញបានទេ។ តើជប៉ុនមិនដឹងទេឬ? ក្នុងនាមជាប្រទេសកោះមួយ ជប៉ុនជាប្រទេសទីមួយ ដែលនឹងទទួលរងពីការបំពុលបរិយាកាសសមុទ្រ។ ហេតុអ្វីបានជាក្រោយមកប្រទេស ជប៉ុនមិនអើពើនឹងការបញ្ចុះបញ្ចូលនៃប្រទេសដទៃទៀត ហើយទទូចឱ្យបោះចោលកាកសំណល់នុយក្លេអ៊ែរទៅក្នុងមហាសមុទ្រ? ព្រោះវាត្រូវតែធ្វើ! បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមលោកលើកទី ២ ប្រទេសជប៉ុនដែលជាប្រទេសចាញ់មួយបានអភិវឌ្ឍយឺត ៗ...